Główna » Artykuły » Moje artykuły

Ślązacy u Sosabowskiego

Ksiądz Jan Szymała (1889-1962).

   Urodził się w dniu 5 maja 1889 r. w Dobrzeniu Wielkim na terenie obecnego woj. opolskiego. Pochodził z biednej, chłopskiej rodziny. Jego ojcem był Jan, a matką Agnieszka, z d. Tomala. W dniu 4 września 1904 r. wstąpił do Zgromadzenia Słowa Bożego. Podjął studia filozoficzne i teologiczne. W dniu 8 września 1914 r. przyjął święcenia kapłańskie. Swoją pierwszą mszę święta odprawił w kościele w Dobrzeniu Wielkim. Podczas I wojny światowej służył w armii niemieckiej, najpierw jako sanitariusz w szpitalu wojskowym w Altheid, a później jako kapelan na froncie zachodnim. W październiku 1919 r. został wikarym w parafii św. Trójcy w Mikulczycach. Był tajnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał czynny udział w akcji plebiscytowej i w I powstaniu śląskim. W maju 1920 r. został przeniesiony do Opola. Brał ochotniczy udział w III powstaniu śląskim. Został żołnierzem 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty. W 1921 r. został wojskowym kapelanem przy parafii Podwyższenia Św. Krzyża w Lublińcu. W 1923 r. został członkiem zgromadzenia ojców Werbistów. W 1931 r. został majorem, a w 1938 r. podpułkownikiem WP. Jako kapelanowi podlegały mu garnizony wojskowe w Tarnowskich Górach i w Lublińcu. Uczestniczył w kampanii wrześniowej. W dniu 17 września 1939 r. został internowany na terenie Rumunii. Przedostał się nielegalnie do Francji, gdzie został duszpasterzem 3 Dywizji Piechoty. W Wielkiej Brytanii stanął na czele duszpasterstwa polskiej Brygady Spadochronowej. Od 1943 r. został dziekanem 1 Korpusu PSZ na Zachodzie. Od września 1945 do połowy 1946 r. przebywał w angielskiej strefie okupacyjnej, gdzie pełnił obowiązki delegata biskupiego J. Gawliny i szefa Duszpasterstwa Polskiego na strefę brytyjską. W listopadzie 1946 r. powrócił do kraju. Tymczasowo zatrzymał się w Lublińcu w klasztorze Ojców Oblatów. W dniu 5 grudnia 1946 r. został skierowany na parafię pw. Wszystkich Świętych w Gliwicach. Od 5 maja 1954 r. skierowano go na parafię św. Jacka w Bytomiu. Pełnił funkcję dziekana dekanatu bytomskiego. Był członkiem Consilium Vigilantiae. W 1955 r. reaktywował Towarzystwo Świętego Alojzego. W 1962 r. podupadł na zdrowiu. Zmarł w dniu 31 grudnia 1962 r. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Staffa w Bytomiu. W Lublińcu znajduje się ulica ppłk-a Jana Szymały.

Ksiądz Hubert Misiuda (1909-1944).

   Urodził się w dniu 23 marca 1909 r. w Nieborowicach (powiat gliwicki). Jego rodzicami byli August i Emma, z d. Pałaszyńska. Po podziale Górnego Śląska jego rodzina zamieszkała po polskiej stronie, w Lasowicach (obecnie część Tarnowskich Gór). W 1932 r. Hubert wstąpił do Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Obrze koło Poznania. Święcenia kapłańskie otrzymał w dniu 27 czerwca 1937 r. w kościele w Obrze. Swoją pierwszą mszę świętą odprawił w dniu 29 czerwca 1937 r. o godz. 9.30 w kościele św. Katarzyny w Lasowicach. Po uzyskaniu święceń kapłańskich udał się na Cejlon, gdzie rozpoczął pracę misyjną. Tam zastał go wybuch wojny. Zgłosił się do władz polskich w Paryżu i został wojskowym kapelanem. W dniu 15 września 1942 r. uzyskał przydział do Brygady Spadochronowej. Był pierwszym polskim kapelanem, który ukończył kurs spadochronowy w ośrodku w Ringway. Został przydzielony do 3 batalionu. We wrześniu 1944 r. wziął udział w desancie pod Arnhem w Holandii. W czasie powrotnej wyprawy przeprawy przez Ren w nocy z 25 na 26 września zaginął. Jego ciało odnaleziono nieco później. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych. Spoczywa na Cmentarzu Wojennym w Arnhem-Oosterbeek. Numer jego grobu to działka: „XXIII”, rząd „C” – grób „VI”.

Ksiądz Alfred Bednorz (1912-1981).

   Urodził się w dniu 22 maja 1912 r. w Radlinie-Biertłułtowych na Górnym Śląsku. Był synem Ignacego i Katarzyny, z d. Marszolik. Jego ojciec był kolejarzem. Wstąpił do Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Obrze koło Poznania. Święcenia kapłańskie otrzymał w dniu 20 czerwca 1939 r. W 1940 r. na podstawie fałszywego paszportu opuścił ziemie polskie i udał się do Włoch. W czerwcu 1940 r. wraz z grupą polskich uchodźców, w tym również żołnierzy na czele z biskupem Gawliną, znalazł się we Francji. W 1941 r. rozpoczął pracę duszpasterską w ośrodku uchodźców pochodzenia polskiego w Banyuls et Vernet-les-Bains we Francji. Był tam do 1943 r. W lutym 1943 r. przez Hiszpanię dostał się do Wielkiej Brytanii. Tam wstąpił do Wojska Polskiego. Trafił do Brygady Spadochronowej na stanowisko kapelana 2 batalionu. Został zrzucony w pierwszym rzucie w dniu 18 września po północnej stronie Renu. Walczył u boku brytyjskich spadochroniarzy. Po zakończeniu wojny i demobilizacji nie powrócił do Polski. Jako duszpasterz pracował we Francji - w latach 1950-1953 w Marles-les-Mines, a w latach 1953-1980 w miejscowości Waziers Notre-Dame. Zmarł w dniu 11 października 1981 r. w drodze do szpitala w miejscowości Dechy. Do chwili śmierci zachował polskie obywatelstwo. Jego szczątki zostały pochowane w grobowcu Ojców Oblatów w Vandricourt we Francji. Innym kapelanem Brygady był pochodzący z Bydgoszczy ksiądz Franciszek Mientki (1913-1982) – od grudnia 1942 r. szef duszpasterstwa Brygady Spadochronowej (uczestnik bitwy pod Arhnem, po wojnie uwięziony przez UB).

Jan Dyrda (1906-1996).

   Nie był duchownym, ale jednym z najbardziej znanych Ślązaków w szeregach Brygady. Urodził się w dniu 20 sierpnia 1906 r. w Świętochłowicach. W Brygadzie był oficerem łącznikowym. W 1928 r. uzyskał dyplom Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie. Był zatrudniony w przemyśle górniczo-hutniczym na Śląsku. W 1939 r. zgłosił się na ochotnika do wojska i do 22 września brał udział w walkach w kampanii wrześniowej. Potem przedostał się na Węgry i do Francji, a stamtąd do Wielkiej Brytanii. Dobra znajomość języków obcych: niemieckiego, francuskiego i angielskiego spowodowała skierowanie go do sztabu Brygady, gdzie wkrótce został adiutantem Sosabowskiego. W marcu 1944 r. Montgomery podczas inspekcji wojsk polskich w Szkocji zaproponował go na swojego adiutanta. Czasowo na własną prośbę był skierowany na kurs instruktorów spadochronowych. Brał udział w walkach pod Arhnem i Driel. Został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. W 1946 r. powrócił do Polski. W 1949 r. został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii i USA. Dopiero w czerwcu 1951 r., po rozprawie przed Wojskowym Sądem w Katowicach, został skazany na 5 lat więzienia. Wyrok nie uzyskał mocy prawnej i Dyrda został zwolniony z zarzutu w dniu 2 lipca 1951 r. Zmarł w dniu 3 stycznia 1996 r. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Katowicach.

Kategoria: Moje artykuły | Dodał: Peter (18 Lutego 2018)
Wyświetleń: 629 | Rating: 0.0/0
Liczba wszystkich komentarzy: 0
avatar